ПОСДОРӢ АЗ ХОТИРАИ ҶАНГИ БУЗУРГИ ВАТАНӢ ДАР ДАВРАИ ИСТИҚЛОЛ

Имсол 9-уми май 76-солагии пирӯзии мардуми шӯравӣ бар Олмон ва ҳампаймонҳои он ҷашн гирифта мешавад. Падарон, бобою бобокалонҳо барои ояндаи мо, сулҳи рӯи замин мубориза бурданд. Вазифаи мо гиромидошти хотираи онҳо, қадрдонии ҳар рӯзест, ки дар Тоҷикистони озоду офтобӣ дар зери осмони ором мегузарад. Ба Парчами давлатӣ, Нишон ва Суруди миллӣ ҳамчун рамзҳои ифодакунандаи истиқлолияти сиёсӣ ва истиқлолияти давлати мо, таърихи ташаккул ва рушди он бо эҳтиром муносибат намоем. Чунки рамзҳои давлатии ҷории Тоҷикистон иродаи аксарияти мардуми Тоҷикистонро  ифода менамоянд. Дар ботини ниёгони мо ирода, ҷасорат, шараф ба таври азалӣ нақш бастааст, ки онро мо имрўз дар рангҳои парчами худ мебинем. Маҳз дар зери ранги сурхи парчам Артиши Сурх сарзамини моро аз истилогарони фашистии немис озод карданд. Ғояи асосии ҳар як рамздории давлатӣ инъикоси муҳимтарин идеалҳо ва арзишҳои маънавии миллат, анъанаҳои ватандӯстӣ, таърихӣ ва фарҳангӣ, хислати мардум мебошад. Барои фаъолияти минбаъдаи солими давлат, ҳифзи ҳувияти миллӣ ва ташаккули ватандӯстӣ ҳам дар байни насли наврас ва ҳам калонсолон чораҳои оммавигардонии рамзҳои давлатӣ заруранд.

Ин хеле рамзист, ки оғози соҳибистиқлолӣ вақте мамлакати мо зери фишори бадхоҳони дохилӣ ва хориҷӣ қарор дорад, Рӯзи «Ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ», ҳамзамон бо як ҷашни дигари муқаддас барои ҳар як тоҷик таҷлил карда мешавад.

Имрӯзҳо масъалаи ҳифзи хотираи таърихӣ беш аз ҳарвақта муҳимтар аст. Гум кардани қимати онро роҳи аз даст додани ахлоқу маънавиёт дар давлатдорӣ ҳисобидан мумкин аст. Аз ин рӯ, дар ҳоли ҳозир, дар шароити иттилоотӣ ва муборизаҳои ифротӣ аз аксарияти ҷомеаи мо талабот ба тақвият ва ҳимояи он бояд ба миён гузошта шавад.

Ба ҷуз ҳифзи хотираи таърихӣ ба хотири ояндаи дурахшон рисолати олие нест. Хотираи онҳое, ки дар мубориза барои озодӣ ва истиқлолияти Ватан, барои озод кардани сайёра аз фашизм хотираи қурбониёни он муборизон барои халқи мо муқаддас аст ва эҳтиром ба он ҷузъи ғояи миллӣ чизи дигаре нест.

Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945), ки як фоҷиаи умумии асри ХХ буд, бо пирӯзии мардуми шӯравӣ ба анҷом расид. Ин ҷанг ҷони миллионҳо одамони бегуноҳро гирифт. Шаҳрвандони Тоҷикистон низ дар ғалабаи умумӣ бар душман саҳми сазовори худро гузоштанд.

Дар тӯли таърих халқи мо озмоишҳои азимро аз сар гузаронидааст. Аммо Ҷанги Бузурги Ватанӣ дар миқёси худ, харобӣ ва талафоти одамон дар тамоми таърихи давлати мо ҳамто надошт. Мо таърихро ба ёд меорем ва хотираи онҳоеро, ки барои ҷаҳоне, ки мо дар он зиндагӣ дорем, ҳалок шуданд ва аз онҳо барои осмони равшану осоишта миннатдорем.

Аз солҳои нахустини Истиқлоли давлатӣ ба даст овардани Ҷумҳурии Тоҷикистон қадршиносӣ ва пос доштани собиқадорони Ҷанги Бузурги Ватанӣ имтиёзҳои назаррасеро дар самти дастгирӣ ва қадршиносӣ аз корнамоиҳои ин абармардони роҳи озодӣ Ҳукумати мамлакат зери назари махсуси худ қарор додааст. Давлат ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, бахусус Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ — Пешвои муаззами миллат мухтарам Эмомалӣ Раҳмон ба собиқадорони Ҷанги Бузургӣ Ватанӣ ва ақибгоҳ ғамхориҳои хос зоҳир намуда, онҳо мудом таҳти сарпарастии доимӣ ва имтиёзҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор доранд.

Ғалаба дар Ҷанги Дуюми Ҷаҳон ба шарофати иштироки қаҳрамононаи шаҳрвандони ҳамаи кишварҳои собиқ Иттиҳоди Шӯравӣ имконпазир гардид. Қаҳрамонони Тоҷикистон низ дар Ғалаба саҳми назаррас гузоштанд. Ғалабаи умумии мо дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ ба шарофати қаҳрамонӣ, дӯстӣ ва ҳамбастагии ҳамаи халқҳои Иттиҳоди Шӯравӣ, кори бесобиқаи ақибгоҳ, болоравии бесобиқаи ҳаракати партизанӣ ба даст оварда шуд. Махсусан, саҳми Тоҷикистон дар он солҳо хеле калон аст. Бо шумораи умумии аҳолӣ дар он солҳои ҷумҳурӣ тақрибан 1,25 миллион нафар, зиёда аз 300 ҳазор нафар тоҷикон, яъне дар асл аз ҳар чорум як нафар — аз рӯзҳои аввали ҷанг довталабона ба фронт рафтанд ва барои Ватан ҷасурона ҷангиданд. Зиёда аз 90 ҳазор, мутаассифона, ба назди оилаҳои худ барнагаштанд. Тоҷикон дар муҳорибаи Сталинград, дар мудофиаи Ленинград ва бисёр дигар ҷангҳои тақдирсоз ширкат варзиданд.

Мо ҳар сол қаҳрамонон, собиқадорон ва иштирокчиёни Ҷанги Дуюми Ҷаҳонро аз даст медиҳем. Чӣ гуна метавон хотираи қаҳрамонҳоро ҳифз кард?

Ин имрӯз махсусан муҳим аст, вақте ки роҳбарони як қатор кишварҳо қасд доранд таърихи Ғалабаи мардуми шӯравиро бар фашистон барқасдона нависанд, саҳми Артиши Сурхро ба кори умум коҳиш диҳанд, далелҳои таърихиро ошкоро иваз кунанд, пахш кунанд ва мутаассифона амалҳои онҳо тавассути ахбори омма сурат мегирад.

Сарфи назар аз вазъи нисбатан мураккаби ҷаҳон дар Душанбе ва дигар шаҳрҳои Тоҷикистон як қатор чорабиниҳо баргузор мегарданд: конфронсҳо, мизҳои мудаввар бахшида ба нақши Тоҷикистон дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ ва чорабиниҳои дигар вобаста ба ин санаи таърихӣ — инро эҳтиром ба таърих номидан мумкин аст.

Хотираи онҳоеро, ки бо гузашти солҳо бо зиндагӣ падруд гуфтаанд, пос медорем. Эҳтироми собиқадорони ҷанг ва оилаҳои шаҳидони ҷангро ҳамеша ба ҷо меорем.

Бори дигар ҳамаи собиқадорони ҷангу меҳнат ва халқи азизи Тоҷикистонро ба ифтихори 76 — умин солгарди ғалаба бар фашизм самимона табрик гуфта, ба ҳар як фарди кишвар саломатии бардавом, умри бобаракат ва барои Тоҷикистони маҳбубамон сулҳу суботи ҷовидона орзу менамоям.

Намозов ФАРРУХ,

донишҷӯи курси 2